راهکار جدید بریکس برای دلار زدایی تحقق مییابد؟
## بریکسپی: گامی نو در جهت دلارزدایی و استقلال مالی
با رونمایی رسمی از سیستم پرداخت بریکسپی در روز پنجشنبه (26 مهر)، راهی جدید برای انجام معاملات بین کشورها گشوده شد. این پلتفرم، در شرایط دشوار اعمال تحریمهای غرب، نوید مزایای بسیاری برای اعضای بریکس مانند دلارزدایی، تسهیل تجارت و کاهش تأثیر تحریمها را به همراه دارد.
کشورهایی مانند روسیه، چین و ایران که تحت تحریمهای ایالات متحده قرار دارند، در حال تلاش برای دلارزدایی هستند. بریکسپی با هدف ارائه روشی جدید برای انجام معاملات بین کشورها و محدود کردن سلطه غرب بر نظام مالی بینالمللی، گامی مهم در این مسیر محسوب میشود.
از جمله اهداف اصلی این بلوک اقتصادی، کنار گذاشتن دلار و محدود کردن سوئیفت (جامعه جهانی ارتباطات مالی بینبانکی) است که پشتوانه آن غرب است. بریکسپی با تضمین همکاری بین سیستمهای پرداخت مختلف در کشورهای عضو، امکان انجام تراکنشهای برونمرزی را بدون نیاز به واسطههای متعدد فراهم میکند. این امر به بریکسپی اجازه میدهد تا اتکای خود به سیستمهای سنتی را کاهش دهد و هزینههای تراکنش را به حداقل برساند.
علاوه بر اعضای اصلی بریکس (برزیل، هند، چین، روسیه و آفریقای جنوبی)، کشورهای جدیدی مانند ایران، مصر، اتیوپی و امارات متحده عربی نیز به این گروه پیوستهاند. بریکسپی بهعنوان یک سیستم اساسی برای کشورهایی که بهدنبال استقلال مالی هستند، معرفی میشود.
مقامات چینی بر پتانسیل این پلتفرم برای تسهیل مبادلات بین کشورهای عضو و تقویت روابط تجاری و اقتصادی، در کنار کاهش وابستگی به دلار تأکید کردهاند.
با ایجاد یک سیستم پرداخت مشترک، پرداخت بین کشورها تسهیل خواهد شد و توسعه تجارت آنلاین بین کشورها را تسریع خواهد کرد.
این سیستم نهتنها برای افراد حقیقی، بلکه برای اشخاص حقوقی نیز در دسترس خواهد بود و پرداخت برای صادرات و واردات را آسانتر خواهد کرد.
«بریکسپی» با توجه به قابلیتهای زیادی که گروه بریکس دارد، میتواند بهویژه در دورزدن تحریمها کمک زیادی کند.
کشورهای عضو بریکس میتوانند بهجای آنکه مبادلات خود را بهصورت سنتی انجام دهند، از طریق «بریکسپی» انجام دهند.
آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه، نیز در مصاحبهای اعلام کرد: کشورهای عضو بریکس در حال ایجاد یک سیستم پرداخت بینالمللی جدید هستند، چرا که پلتفرمهایی که با استفاده از زیرساختهای غربی فعالیت میکنند، بهطور فزایندهای سیاسی شدهاند.
تحریمهای بیسابقه علیه مسکو از سوی آمریکا و متحدانش، روسیه و سایر اعضای بریکس را مجبور کرده است بهدنبال راههایی برای ادامه تجارت علیرغم محدودیتها باشند.
سیلوانوف گفت: این زیرساخت جدید پرداخت بینالمللی بر اساس فناوریهای جدید کار خواهد کرد و امکان انجام تراکنشهای تجاری خارجی سریعتر و ارزانتر را فراهم میکند که از دخالت خارجی آزاد باشد.
وزیر دارایی روسیه تصریح کرد: بریکس… فراتر از سیاست، فراتر از هر فشار و محدودیتی است. هدف آن تحریک رشد اقتصادی و افزایش درآمد شهروندان ماست.
سیلوانوف افزود: سیستم جدید از ارزهای ملی و ارزهای دیجیتال استفاده خواهد کرد.
بهعنوان بخشی از تحریمهای گسترده غرب علیه روسیه بهدلیل جنگ اوکراین، بانکهای پیشرو در روسیه از سال 2022 از سیستم پرداخت بینالمللی سوئیفت SWIFT حذف شدند.
ماه گذشته، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، اعلام کرد: کشورهای عضو بریکس در حال توسعه مشترک یک چارچوب پرداخت و تسویه هستند که برای تجارت در داخل این بلوک استفاده شود.
اخیراً کمیسیون اقتصادی اوراسیا نیز، ایجاد یک سیستم پرداخت جهانی برای کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا و بریکس را پیشنهاد کرده است. طبق این طرح، سیستمهای پرداخت ملی چین (UnionPay)، برزیل (Elo)، هند (RuPay) و همچنین کشورهای EAEU بهعنوان مثال، سیستمهای «میر» روسیه را متحد خواهد کرد، سیستم جدید شامل صدور کارت پرداخت مشترک است.
ایجاد یک سیستم پرداخت یکپارچه شامل معرفی یک پلتفرم ابری ویژه است که سیستمهای پرداخت ملی کشورهای EAEU و BRICS را به هم متصل میکند، این برنامهها شامل توسعه حسابهای آنلاین و یک برنامه تلفن همراه است که با آن میتوان در هر کشور عضو بریکس، خرید انجام دهد، بنابراین، ارزهای ملی خودشان بدون مشارکت دلار و یورو، برای پرداختهای خارجی استفاده خواهد شد.
در مجموع، بدون تردید اکنون بیش از هر زمان دیگری، جهان بهسرعت در حال گذار از نظام تکقطبی به نظام چندقطبی است که دلار آمریکا بهعنوان ارز ذخیره جهانی، بهتدریج ارزش و جذابیت خود را از دست خواهد داد، این روند یکشبه اتفاق نخواهد افتاد اما اقداماتی مانند پلتفرم بریکسپی یا ارز بریکس، روند آن را تسریع خواهد کرد.