بحران آب در ایران: کاهش ۳۰ میلیارد مترمکعبی منابع تجدیدپذیر در سه دهه اخیر
فیروز قاسم‌زاده، سخنگوی صنعت آب، در گفتگو با خبرگزاری مهر به کاهش چشمگیر منابع آب تجدیدپذیر کشور در سه دهه اخیر اشاره کرد. وی با بیان اینکه هر ساله یک میلیارد مترمکعب از این منابع کاسته می‌شود، این کاهش را ناشی از افزایش بی‌سابقه دمای هوا و رشد جمعیت دانست.
قاسم‌زاده با اشاره به اینکه افزایش هر ۱۰ درجه سانتی‌گراد دما، منجر به کاهش ۱۰ میلیارد متر مکعبی آب تجدیدپذیر می‌شود، بر تأثیر مستقیم تغییرات اقلیمی بر منابع آبی کشور تاکید کرد. وی همچنین به کاهش حجم مخازن سدها در دهه اخیر اشاره کرد و این موضوع را دلیلی بر وخیم‌تر شدن وضعیت منابع آبی کشور دانست.
عوامل مؤثر بر کاهش منابع آب تجدیدپذیر:
- افزایش دمای هوا: افزایش دما منجر به افزایش تبخیر آب و کاهش بارندگی می‌شود.
- رشد جمعیت: افزایش جمعیت به معنای افزایش تقاضا برای آب در بخش‌های مختلف مانند کشاورزی، صنعت و شرب است.
- مدیریت ناکارآمد منابع آبی: عدم مدیریت صحیح منابع آبی، از جمله برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی، نیز در تشدید این بحران نقش دارد.
- تغییرات اقلیمی: تغییرات اقلیمی و وقوع پدیده‌های خشکسالی، به طور مستقیم بر میزان بارندگی و رواناب تأثیر می‌گذارد.
پیامدهای کاهش منابع آب تجدیدپذیر:
- تنش‌های آبی: کاهش منابع آب می‌تواند منجر به بروز تنش‌های آبی بین بخش‌های مختلف و حتی بین مناطق مختلف کشور شود.
- کاهش تولیدات کشاورزی: کاهش منابع آب، به ویژه در بخش کشاورزی، می‌تواند منجر به کاهش تولیدات و افزایش قیمت مواد غذایی شود.
- تهدید تنوع زیستی: کاهش منابع آبی می‌تواند بر اکوسیستم‌های آبی و تنوع زیستی تأثیر منفی بگذارد.
- مهاجرت و بی‌ثباتی اجتماعی: در صورت ادامه این روند، ممکن است شاهد مهاجرت‌های گسترده و بی‌ثباتی اجتماعی باشیم.
راهکارهای مقابله با بحران آب:
- مدیریت جامع منابع آب: تدوین و اجرای برنامه‌های جامع مدیریت منابع آب با مشارکت همه ذینفعان
- بهینه‌سازی مصرف آب در بخش‌های مختلف: به ویژه در بخش کشاورزی و صنعت
- توسعه فناوری‌های نوین در حوزه آب: استفاده از فناوری‌های نوین برای تصفیه آب و بازیافت آب
- تغییر الگوی کشت: جایگزینی کشت محصولات آب‌بر با محصولات کم‌آب‌بر
- ارتقای آگاهی عمومی: اطلاع‌رسانی به مردم در مورد اهمیت صرفه جویی در مصرف آب
نتیجه‌گیری:
کاهش چشمگیر منابع آب تجدیدپذیر کشور، زنگ خطری جدی برای آینده ایران است. برای مقابله با این بحران، نیازمند اتخاذ تدابیر جدی و همکاری همه دستگاه‌ها و مردم هستیم. در غیر این صورت، عواقب این بحران می‌تواند بسیار وخیم باشد.
با احترام ، مجله خبری روز آنلاین
