راهنمای طب ایرانی برای تقویت قلب و پیشگیری از بیماری‌های قلبی
در طب ایرانی، قلب به‌عنوان یکی از ارکان اصلی حیات شناخته می‌شود و حفظ سلامت آن نقش مهمی در افزایش طول عمر و ارتقای کیفیت زندگی دارد. دکتر زهره غلامی، رئیس گروه معاونت توسعه سلامت دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت، با اشاره به جایگاه ویژه قلب در طب سنتی، مجموعه‌ای از توصیه‌های کاربردی برای تقویت قلب بر اساس اصول شش‌گانه سبک زندگی سالم ارائه کرده است.
اصول شش‌گانه سبک زندگی سالم در طب ایرانی
در مکتب طب ایرانی، سلامت قلب وابسته به رعایت شش اصل بنیادین است که شامل تغذیه متناسب با مزاج، فعالیت بدنی منظم، آرامش روان، خواب کافی، تهویه مناسب محیط زندگی و پرهیز از عوامل آسیب‌زا می‌شود. این اصول نه‌تنها از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کنند، بلکه موجب تقویت قوای قلب و بهبود عملکرد آن نیز می‌شوند.
نقش ورزش در تقویت قلب
تحرک روزانه و ورزش ملایم از مهم‌ترین عوامل تقویت قلب در طب ایرانی محسوب می‌شود. دکتر غلامی تأکید می‌کند که ورزش باید متناسب با توان جسمی فرد، تدریجی و مداوم باشد. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی در هوای پاک، دوچرخه‌سواری و شنا، گردش خون را بهبود بخشیده و حرارت غریزی بدن را تنظیم می‌کنند. البته افراد با سابقه بیماری‌های قلبی باید پیش از شروع هر نوع فعالیت بدنی با پزشک مشورت کنند.
اهمیت خواب منظم و کافی
خواب شبانه منظم، یکی دیگر از عوامل کلیدی در حفظ سلامت قلب است. خواب عمیق بین ۶ تا ۸ ساعت، به‌ویژه پیش از نیمه‌شب، با ریتم طبیعی بدن هماهنگ بوده و موجب بازسازی قوای قلب و کاهش فشار خون می‌شود. بی‌خوابی یا کم‌خوابی مکرر می‌تواند منجر به تضعیف عضله قلب، اضطراب و اختلال در گردش خون شود.
تغذیه مناسب برای تقویت قلب
در طب ایرانی، قلب دارای مزاج گرم و تر است و برای حفظ تعادل آن باید از خوراکی‌های لطیف و خون‌ساز استفاده کرد. خوراکی‌هایی مانند زرده تخم‌مرغ عسلی، گوشت گوسفند و کبک، سیب، بِه، پرتقال، زیتون، بادام، پسته، کشمش، مویز، گل‌سرخ، هل، زعفران، بادرنجبویه و گل گاوزبان از جمله مواد غذایی مفید برای تقویت قلب هستند.
دکتر غلامی همچنین به برخی خوراکی‌های ویژه اشاره کرد:
- فالوده سیب (ترکیب سیب رنده‌شده، گلاب، عسل و زعفران): نشاط‌آور و تقویت‌کننده قلب
- شربت جلاب (حاوی زعفران): آرام‌بخش، ضد استرس و بهبوددهنده رنگ چهره
- حریره بادام (بادام پوست‌کنده، عسل و گلاب): لطیف و مقوی قلب
- مربای به یا رب به با عسل: تقویت‌کننده قلب و اعصاب
- سکنجبین (سرکه انگور طبیعی، عسل و نعناع): پاک‌سازی بدن و تنظیم اخلاط
- شربت انار طبیعی: تعدیل‌کننده مزاج و تقویت قلب
دمنوش‌ها و رایحه‌های آرام‌بخش
مصرف دمنوش‌هایی مانند بادرنجبویه، زرشک (برای قلب‌های پرحرارت)، گل گاوزبان با سنبل‌الطیب، به‌لیمو، بهارنارنج و زعفران، به‌عنوان نوشیدنی‌های آرام‌بخش و شادی‌آور توصیه می‌شود. همچنین استنشاق رایحه‌های خوش مانند گلاب، نعناع، گل‌سرخ، سیب، دارچین و زعفران می‌تواند به آرامش روان و تقویت قلب کمک کند.
سبک زندگی مثبت؛ کلید سلامت قلب
در پایان، دکتر غلامی بر اهمیت امیدواری، دوری از یأس، هم‌نشینی با افراد خوش‌اخلاق، گشت‌وگذار در طبیعت، گوش‌دادن به موسیقی‌های ملایم، عبادت و توجه قلبی به یاد خدا تأکید کرد. این عوامل روانی و معنوی، از مؤثرترین تقویت‌کننده‌های قلب هستند و نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و ارتقای کیفیت زندگی ایفا می‌کنند.
سلامت قلب حاصل انتخاب‌های آگاهانه در تغذیه، تحرک، آرامش روان و رعایت اصول تندرستی است. پایبندی به این اصول در طب ایرانی، راهی مطمئن برای حفظ سلامت قلب و دستیابی به زندگی سالم و پرنشاط است.
میثم قدیری، یکی از روزنامه‌نگاران برجسته و کارکشته در حوزه رسانه‌ای کشور است که سال‌ها در مجله‌های خبری مختلف به فعالیت پرداخته است. او به دلیل داشتن دیدی عمیق و تحلیلی نسبت به مسائل سیاسی و اقتصادی و…به عنوان یک منبع خبری قابل اعتماد شناخته می‌شود.
