پشت پا زدن بانک‌ها به قانون جهش تولید مسکن با پرداخت نکردن وام ساخت
وضعیت نامناسب پروژه‌های مسکن ملی: چالشی به نام تامین مالی
طرح نهضت ملی مسکن با هدف ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی، پاسخی به نیاز فوری مردم به مسکن بود. اما پس از گذشت سالیان، پیشرفت این پروژه با کندی همراه بوده و بسیاری از متقاضیان پس از انتظار طولانی، همچنان چشم به راه تحویل واحدهای خود هستند. دولت، در گزارش‌های خود از پیشرفت محدودی در این طرح خبر داده است؛ اما واقعیت میدانی حکایت از وقفه‌ای قابل‌توجه در روند ساخت دارد.
اخیراً وزیر راه و شهرسازی از تعهد دولت برای ساخت ۱.۵ میلیون واحد مسکونی حمایتی طی ۵ سال آینده خبر داده و بر اولویت ۸۰۰ هزار متقاضی ثبت‌نامی در طرح مسکن ملی تاکید کرده است. همچنین به ۲ میلیون واحد مسکونی در دست ساخت توسط مالکان خصوصی و یک میلیون واحد روستایی در دست اجرا اشاره شده است. با این حال، به نظر می‌رسد موانع جدی بر سر راه تحقق این اهداف وجود داشته باشد.
یکی از مهم‌ترین این موانع، کمبود شدید منابع مالی است. بانک‌ها در تخصیص تسهیلات ساخت مسکن همکاری لازم را نداشته و همین امر موجب تاخیر و کندی پیشرفت پروژه‌ها شده است. این موضوع توسط نمایندگان مجلس نیز تایید شده و بر لزوم همکاری بانک‌ها و بانک مرکزی و برخورد با بانک‌های متخلف تاکید شده است. افزایش سقف وام ساخت مسکن به ۸۰۰ میلیون تومان، اگرچه اقدامی مثبت است، اما با توجه به تورم بالا، هنوز بخش زیادی از هزینه‌ها را پوشش نمی‌دهد.
نمایندگان مجلس بر عدم پایبندی اکثر بانک‌ها به قانون جهش تولید مسکن و عدم اعمال جریمه‌های لازم تاکید داشته‌اند. تنها تعداد معدودی از بانک‌ها به تعهدات خود در این زمینه عمل می‌کنند. حتی پیگیری‌های انجام شده در جلسات شورای عالی مسکن نیز تا کنون نتوانسته است مشکل تامین مالی را به طور کامل حل کند.
انبوه سازان نیز از افزایش هزینه‌های ساخت و کمبود شدید منابع مالی گلایه داشته و توقف پروژه‌ها در صورت عدم تزریق منابع مالی را پیش‌بینی می‌کنند. وزیر راه و شهرسازی ضمن تایید این مشکل، از پیگیری موضوع در شورای عالی مسکن و افزایش تسهیلات خبر داده است. همچنین از تفاهم‌نامه‌هایی با نهادهای مختلف برای تامین زمین و استفاده از ظرفیت‌های قانون جهش تولید مسکن صحبت شده است. اما همه این تلاش‌ها در گرو حل مشکل اساسی تامین مالی است. بدون تزریق منابع مالی کافی، محقق شدن اهداف نهضت ملی مسکن در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد گرفت.
