هشدار درباره مصرف خوراکی‌های شیرین در صبحانه کودکان؛ کیک و کلوچه مناسب شروع روز نیستند
درحالی که اهمیت وعده صبحانه برای کودکان از نگاه علم تغذیه روز به روز پررنگ‌تر می‌شود، همچنان برخی والدین با سهل‌انگاری، این وعده حیاتی را با خوراکی‌هایی نامناسب مانند کیک، کلوچه، بیسکوییت و آبمیوه‌های صنعتی جایگزین می‌کنند؛ غذایی که بیشتر جنبه دسر دارد تا تغذیه متعادل و مغذی.
چرا صبحانه کودکان باید با دقت انتخاب شود؟
صبحانه اولین وعده‌ی غذایی در روز است که نقش مهمی در تامین انرژی، افزایش تمرکز و رشد جسمی و ذهنی کودک دارد. اما خوراکی‌های شیرین و فرآوری‌شده باعث افزایش ناگهانی قند خون می‌شوند که افت سریع پس از آن نه‌تنها موجب بی‌حالی و پرخوری در کودکان چاق می‌شود، بلکه منجر به کاهش اشتها در کودکان لاغر یا کم‌اشتها خواهد شد.
پیامدهای مصرف کیک و بیسکوییت در صبح
ریحانه ملاحسینی، کارشناس ارشد تغذیه، در این باره هشدار می‌دهد: این دسته از خوراکی‌ها به دلیل قند افزوده، چربی بالا و شیرین‌کننده‌های مصنوعی، نقش جدی در افزایش احتمال دیابت نوع ۲، پوسیدگی دندان‌ها و اضافه‌وزن دارند. او تأکید می‌کند که این مواد غذایی نباید جایگزین صبحانه شوند.
صبحانه سالم باید شامل چه ترکیباتی باشد؟
یک صبحانه متوازن برای کودک باید حداقل از دو گروه غذایی اصلی تشکیل شده باشد:
- کربوهیدرات‌های پیچیده مانند نان‌های سبوس‌دار
- منابع پروتئین شامل پنیر، تخم‌مرغ یا شیر
برای جذاب‌تر شدن صبحانه، استفاده از مغزها (مانند بادام و گردو)، میوه‌های تازه و سبزیجات نیز توصیه می‌شود.
آبمیوه طبیعی هم بی‌ضرر نیست
یکی از باورهای رایج اشتباه، مجاز بودن مصرف آبمیوه‌های طبیعی در صبحانه است. اما ملاحسینی خاطرنشان می‌کند: این نوشیدنی‌ها نیز حاوی قند بالا هستند و می‌توانند به افزایش سطح انسولین و چاقی منجر شوند. بهتر است به جای آنها از میوه‌های کامل یا اسموتی استفاده شود.
مقدار مجاز مصرف روزانه آبمیوه طبیعی برای کودکان:
| سن کودک | مقدار توصیه‌شده |
|---|---|
| زیر ۱ سال | توصیه نمی‌شود |
| ۱ تا ۳ سال | حداکثر نیم لیوان |
| ۴ تا ۶ سال | نصف تا سه‌چهارم لیوان |
| ۷ تا ۱۸ سال | حداکثر یک لیوان در روز |
چرا برخی کودکان از صبحانه گریزانند؟
دلایل زیادی باعث بی‌میلی کودک به صبحانه می‌شود:
- خواب ناکافی یا دیر خوابیدن شب گذشته
- عدم احساس گرسنگی در ابتدای روز
- نبود تنوع و جذابیت در ترکیب صبحانه
- الگوی خانوادگی نامناسب مانند بی‌اهمیتی والدین به این وعده غذایی
برای حل این چالش، به والدین توصیه می‌شود کودکان را حدود نیم‌ساعت زودتر بیدار کنند تا بدن زمان کافی برای فعال‌شدن و تحریک اشتها داشته باشد. همچنین استفاده از خوراکی‌هایی مورد علاقه کودک در ابتدای صبح، کمک بزرگی به افزایش تمایل به صبحانه خواهد کرد.
نقش خلاقیت در ترغیب کودکان به صبحانه
طراحی و تزیین غذا با شکل‌های فانتزی مانند شخصیت‌های کارتونی یا حیوانات قصه‌ها می‌تواند انگیزه کودک را برای خوردن صبحانه افزایش دهد. این روش هرچند نیازمند صرف زمان است، اما تاثیرات بلندمدتی در تقویت عادت‌های تغذیه‌ای کودک دارد.
