تنش دیپلماتیک جدید؛ واکنش آمریکا به خروج صندوق نروژ از سهام کاترپیلار
صندوق ثروت ملی نروژ، بزرگ‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری دولتی جهان، هفته گذشته اعلام کرد به‌خاطر کاربرد ماشین‌آلات کاترپیلار در تخریب منازل فلسطینیان در غزه و کرانه باختری، سهام این شرکت آمریکایی را واگذار می‌کند. این اقدام، با واکنش سریع دولت دونالد ترامپ همراه شد و واشنگتن از طریق دیپلماسی مستقیم با اوسلو درصدد رفع نگرانی خود است.
ریشه‌های اختلاف
صندوق نروژ به دلیل «نقض گسترده قوانین بشردوستانه بین‌المللی» محصولات کاترپیلار را مشمول معیارهای اخلاقی خود دانست و فروش سهام را ضروری خواند. در مقابل، دولت ایالات متحده این تصمیم را «مبتنی بر ادعاهای نامشروع» علیه شرکت و اسرائیل توصیف کرده و آن را دخالت سیاسی در بازار آزاد ارزیابی می‌کند.
سناریوهای پاسخ آمریکا
سناتور لیندسی گراهام، از متحدان سرسخت ترامپ، پیشنهاد داده واشنگتن به این اقدام با ابزار اقتصادی ویزا پاسخ دهد. برخی گزینه‌های مطرح‌شده عبارت‌اند از:
- اعمال تعرفه‌های متقابل بر کالاهای نروژی
- محدودیت صدور ویزا برای مدیران صندوق و مسئولان مرتبط
واشنگتن در عین حال اصرار دارد که از طریق مذاکره مستقیم، صندوق را به تجدیدنظر در این تصمیم ترغیب کند.
تأثیر بر روابط دوجانبه و تصویر شرکت‌ها
این اختلاف، فراتر از یک پرونده سرمایه‌گذاری صرف است. از یک سو، نروژ با استناد به استانداردهای اخلاقی، مسیر «سرمایه‌گذاری مسئولانه» را پی می‌گیرد و از سوی دیگر، آمریکا کوشیده تا پیام روشنی درباره حفظ حمایت از شرکت‌های ملی مخابره کند. نتیجه این جدال می‌تواند:
- چارچوب‌های جدیدی برای عملکرد صندوق‌های ثروت در معیارهای اخلاقی و سیاسی رقم بزند
- مسیر تعامل دولت‌ها با شرکت‌های چندملیتی را پیچیده‌تر کند
در نهایت، این پرونده یادآور تنش همیشگی بین منافع اقتصادی و اصول اخلاقی در عرصه جهانی است؛ جایی که سیاست، دیپلماسی و بازار سرمایه به‌خوبی در هم تنیده می‌شوند.
میثم قدیری، یکی از روزنامه‌نگاران برجسته و کارکشته در حوزه رسانه‌ای کشور است که سال‌ها در مجله‌های خبری مختلف به فعالیت پرداخته است. او به دلیل داشتن دیدی عمیق و تحلیلی نسبت به مسائل سیاسی و اقتصادی و…به عنوان یک منبع خبری قابل اعتماد شناخته می‌شود.
