چرا ایلان ماسک از هوش مصنوعی میترسد؟
هوش مصنوعی: تهدیدی برای بشریت یا فرصتی برای پیشرفت؟
ایلان ماسک، پیشگام عرصه فناوری و بنیانگذار شرکتهای تسلا و اسپیس ایکس، بارها نسبت به خطرات بالقوه هوش مصنوعی هشدار داده و آن را به “آزاد کردن شیاطین” تشبیه کرده است. نگرانی ماسک، ریشه در سرعت پیشرفت بیسابقه این فناوری و فقدان قوانین و مقررات بینالمللی مؤثر دارد. او معتقد است هوش مصنوعی بدون نظارت دقیق، میتواند عواقبی غیرقابل جبران برای بشریت به بار آورد. این دیدگاه، بحثهای داغی را در میان متخصصان و عموم مردم برانگیخته است.
هوش: مفهومی چندوجهی
هوش، توانایی حل مسئله و انطباق با محیط است؛ تواناییای که در انسان و دیگر موجودات زنده به اشکال مختلف دیده میشود. از هوش غریزی حیوانات گرفته تا هوش زبانی، عاطفی و اجتماعی انسان، هر یک ابعادی متفاوت از این ظرفیت شگفتانگیز را نشان میدهند. درک این ابعاد گوناگون، برای ارزیابی صحیح هوش مصنوعی و پیامدهای بالقوه آن ضروری است. از دیدگاه برخی از دانشمندان، هوش مصنوعی نوعی هوش غریزی پیشرفته است که توانایی یادگیری و تکامل مستقل دارد.
چالشهای هوش مصنوعی: فراتر از تخیل
هوش مصنوعی فوق هوشمند (Superintelligence)، موضوع اصلی نگرانی ماسک است. او معتقد است که هوش مصنوعی میتواند به سطحی از هوشمندی برسد که فراتر از درک و کنترل انسان باشد. این امر خطر تصمیمگیریهای غیرقابل پیشبینی و بالقوه مخرب را افزایش میدهد. علاوه بر این، مسئله کنترل هوش مصنوعی و احتمال سوءاستفاده از آن توسط افراد یا سازمانهای غیرمسئول، نگرانی دیگری است که ماسک به آن اشاره کرده است. اتوماسیون شغلی ناشی از هوش مصنوعی و احتمال افزایش بیکاری و نابرابری اقتصادی نیز از دیگر چالشهای مطرح است.
آیندهای نامعلوم: احتیاط یا خوشبینی؟
در حالی که برخی کارشناسان نگرانیهای ماسک را مبالغهآمیز میدانند و بر قابلیت کنترل هوش مصنوعی با طراحی مناسب تأکید دارند، بخش دیگری از جامعه علمی نظر ماسک را واقعبینانه میدانند و بر ضرورت وضع قوانین بینالمللی برای هدایت مسئولانه توسعه این فناوری تأکید دارند. عدم وجود چارچوبهای نظارتی جامع و بینالمللی، یکی از مهمترین موانع در راه توسعه ایمن و مسئولانه هوش مصنوعی است. ماسک خود نیز با تأسیس شرکت OpenAI به دنبال ترویج توسعه مسئولانه هوش مصنوعی است. اما آیا این تلاشها برای مهار قدرتی به این عظمت کافی خواهد بود؟